De Cognitieve Revolutie

Wat wordt bedoeld met de cognitieve revolutie?

De term cognitieve revolutie duidt aan een verandering in de vooruitzichten van Homo Sapiens van een gestage vooruitgang naar een radicale koers op weg naar wereldoverheersing. De term is populair gemaakt door Yuval Harari in zijn boek Sapiens waarin hij schetst hoe Homo Sapiens die vanaf 70.000 jaar geleden vanuit zuidelijke Afrika aan de wandel gaat en de hele wereld verovert. Nieuwe technologieën maar ook kunstvoorwerpen verschijnen. We vinden bewijzen voor religie, handel en sociale stratificatie. Deze mensen zijn cognitief even capabel als wij. We nemen aan dat ze beschikten over een taal die zoals net zo complex is met grammatica en verhalen vertellen als de onze. In luttele tienduizenden jaren veranderen de vooruitzichten van Homo Sapiens van niet meer dan een van de vele soorten die de aarde bevolken naar de soort die alle andere zal overheersen. Op een geologische tijdschaal kun je dan van revolutie spreken.

In de archeologie wordt voor deze periode de term modernity gebruikt. Mensen maken voor het eerst combinatie werktuigen; werktuigen waarbij meerdere maakprocessen en technologieën worden gecombineerd. Zoals pijl en boog. Ze doen nieuwe dingen doen zoals vis en schelpen eten wat duidt op een groot aanpassingsvermogen. We komen duidelijk bewijs van kunst tegen zoals het aaneen rijgen van schelpen tot kettingen.

Modernity vinden we in (zuidelijk) Afrika in vanaf minimaal 70 tot 100 duizend jaar geleden. Dan hebben antropologen over een samenhangend pakket aan nieuwe technologieën die steeds samen voorkomen. Individuele technieken komen al (veel) eerder voor maar men vindt deze technieken samen in vindplaatsen in zuidelijke Afrika vanaf deze tijd en vanaf dat moment steeds weer. Artefacten die een veel grotere verbeeldingskracht veronderstellen dan eerdere technologieën. Verbeeldingskracht keer op keer consequente toegepast die een veel betere manier van het overdragen van ideeën en ervaringen verondersteld.

In feite zien we hier het begin van een sindsdien onstuitbare culturele ontwikkeling van de soort Homo Sapiens die nog lang niet is uitgewerkt waarmee we de wereld en haar aanzien geheel naar onze hand hebben gezet. De weg naar alsmaar beter, sneller en meer. Vooral ook meer en steeds meer.

Deze moderne technologie is niet mogelijk zónder geavanceerde manieren om informatie over dragen om te gebruiken. Daar heb je een taal zoals wij die spreken voor nodig. Een spreektaal met een verfijnde grammatica waarmee je informatie precies en met veel rijkdom en verbeelding over kunt dragen. Waarmee je grote hoeveelheden informatie in verhalen kunt delen en individueel kunt onthouden. Een spreektaal waarmee ideeën en werkwijzen worden gedeeld, en de eigen cultuur van de groep gedeeld met anderen en met de volgende generatie. Moderne taal die ons bewustzijn (conform de definitie van Chalmers) mogelijk maakt. En ons vermogen tot  mindreading en meta-cognition, capaciteiten die we delen met onze mensapen broeders, sterk uitbreiden en zo onze moderne complexe samenleving mogelijk maken.

Wat is het bewijs voor modernity?

 

© Copyright 2024, Wil Spronck

Reacties zijn gesloten.