Wat wordt bedoeld met de cognitieve revolutie?

Hariri schetst in zijn boek Sapiens een beeld van Homo Sapiens die zich weliswaar goed weet te handhaven in Oost Afrika maar die uit het midden Oosten wordt verdreven door Homo Neanderthaler. Pas vanaf 70.000 jaar geleden weten wij ons buiten Afrika te handhaven. Maar dan ook meteen goed. Binnen 30.000 jaar werd Europa bevolkt maar ook Australië. Boten, de olielamp, boog en pijlen en naalden (essentieel om goede kleding te maken) werden uitgevonden. Kunst, religie, handel en sociale stratificatie kunnen we betrouwbaar bewijzen in deze periode. Deze mensen waren cognitief even capabel als wij waren. Ze hadden eenzelfde soort van taal als wij.  Deze 30 millennia vormen de periode van de cognitieve revolutie.

In de archeologie wordt gesproken over het ontstaan van de moderne leefwijze (moderniteit). Mensen maken combinatie werktuigen (bijvoorbeeld werpsperen met een stenen punt, iets wat daarvoor nooit werd gedaan), passen zich vrijer (creatiever?) aan omstandigheden aan en plannen hun bezigheden, beginnen kunst te maken. Deze ‘moderne’ mens komen we voor het eerst tussen de 100 en 50 duizend jaar geleden in Zuidelijk Afrika tegen. Deze mensen verspreiden zich vervolgens vanuit Afrika over de hele wereld en zijn dan ook de voorouders van ons allemaal.

Maar wat vooral interessant is dat volgens de meeste archeologen deze moderne technologie niet mogelijk is zónder geavanceerde manieren om informatie over te dragen en te gebruiken. En dat doen deze mensen met een soort taal zoals wij die ook spreken. Waarbij het vertellen van verhalen niet alleen de manier is waarop de technologie wordt doorgegeven maar ook de manier is waarop de groep de eigen cultuur doorgeeft aan de volgende generatie. Die het geheugen van de mens enorm verdiept. En die ons bewustzijn mogelijk maakt.